اثر تاریخ کاشت و مقادیر مختلف بذر بر عملکرد دانه و شاخص‌های رشدی تریتیکاله در شرایط آب و هوایی رشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت گروه زارعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 استادیار گروه زارعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 پژوهشگر موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و میزان بذر بر خصوصیات رشدی گیاه تریتیکاله، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور- رشت در سال زراعی 1388-1387 انجام شد. فاکتور اصلی چهار تاریخ کاشت شامل 31 شهریور، 10، 20 و 30 مهر و فاکتور فرعی چهار میزان بذر شامل 110، 140، 170 و 200 کیلوگرم بذر در هکتار بود. صفات اندازه­گیری شده، عملکرد دانه، وزن خشک برگ و ساقه، سطح برگ و شاخص­های رشد شامل شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت رشد گیاه (GGR)، سرعت رشد نسبی (RGR) و سرعت جذب خالص (NAR) بود. نتایج نشان داد که برهمکنش تاریخ کاشت و زمان نمونه­برداری بر ارتفاع، وزن خشک برگ و شاخص سطح برگ معنی­دار شد. بیشترین ارتفاع (7/120 سانتی­متر)، وزن خشک برگ (21/11 گرم در مترمربع) و شاخص سطح برگ (3/3) در تاریخ کاشت 31 شهریور ماه و در زمان گل‌دهی حاصل شد. وزن خشک ساقه تحت تأثیر برهمکنش سه‌گانه تاریخ کاشت، میزان بذر و زمان نمونه­برداری قرار گرفت و بیشترین آن در تاریخ کاشت 31 شهریور در میزان بذر 200 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. بیشترین (5/23 گرم در مترمربع در روز) و کمترین (5/11 گرم در مترمربع در روز) میزان سرعت رشد گیاه به ترتیب در 31 شهریور و میزان بذر 200 کیلوگرم و در 10 مهر و میزان بذر 110 کیلوگرم دیده شد. در حالی که سرعت رشد نسبی و میزان جذب خالص با تأخیر در تاریخ کاشت و کاهش میزان بذر (تاریخ کاشت 30 مهر و میزان بذر 110 کیلوگرم در هکتار) به حداکثر خود رسیدند. بالاترین عملکرد دانه (5893 کیلوگرم در هکتار) به دلیل بالاتر بودن سرعت رشد گیاه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ساقه و برگ و ارتفاع بوته در تاریخ کاشت­ 31 شهریور و میزان بذر 200 کیلوگرم در هکتار به دست آمد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of sowing date and various seeding rate on some traits and growth of triticale in Rasht climate

نویسندگان [English]

  • Parasto Moradi 1
  • Gholam Reza Mohsen Abadi 2
  • Mohammad Rabiee 3
1 Ph.D. Student, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
2 Assist. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
3 Researcher, Rice Research Institute of Iran, Rasht
چکیده [English]

To investigate the effect of sowing date and seeding rate on Triticale growth characteristics, a field experiment was carried out in the Rice Research Institute of Iran, during 2008-2009. The experiment was conducted as a RCBD based split-plot design with three replications. Experimental treatments included: Four sowing date (Sept. 21, Oct. 1, Oct. 10, and Oct. 20) as main plot and four plant density (275, 350, 425 and 500 plant/m2 ) composed of as sub plots, respectively. Measured traits, including yield, leaf and shoot dry weight and leaf area and growth Indicators as leaf area index (LAI), crop growth rate (GGR), relative growth rate (RGR) and net assimilation rate (NAR). Results indicated that interaction of sowing date × sampling time was significant effect on height, leaf dry weight and leaf area index. The Highest values of height (120.7 cm), leaf dry weight (11.21 g.m-2.day-1) were obtained in 21 Sept. in flowering time. Shoot dry weight significantly affected by triple interaction of sowing date × seeding rate × sampling time, and maximum shoot dry weight achieved in seeding rate 200 Kg.ha-1 in 21 Sept. The highest (23.5 g.m-2.day-1)and lowest crop growth rate (11.5 g.m-2.day-1) were found on 21Sept. in seeding rate (200 Kg.ha-1) and 21 Oct. in seeding rate (110 Kg.ha-1), respectively. While, the relative growth rate and net assimilation rate reached their maximum with delay in sowing date and reduced seed rate (21 Oct. and 110 Kg.ha-1). In general, according to the results, The highest grain yield (5893 kg.ha-1) was obtained in the earlier sowing date and greater quantities of seed (21 Sept. and seeding rate 200 kg.ha-1) due to higher crop  growth rate, leaf area index, shoot and leaf dry weight and plant height.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crop growth yield
  • Leaf dry weight
  • Relative growth yield
  • Triticale

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار