گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری و مقایسه آن با آماره های مختلف پایداری عملکرد دانه ارقام گندم در استان کردستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، تبریز، ایران

2 مربی گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه ارومیه

چکیده

به منظور ارزیابی پایداری عملکرد ارقام و انتخاب ارقام پر محصول، پایدار و مناسب اقلیم سرد کشور، هشت رقم گندم در قالب طرح آزمایشی بلوک­های کامل تصادفـی با چهار تکرار در شـش منطقه (سنندج، قروه، دیواندره، بانه، مریوان و سقز) طی سه سال (1389- 1386) مورد مقایـسه قرار گرفتنـد. با توجه معنی­دار شدن اثر متـقابل رقم × منطقه × سال، جهت بررسی دقیق­تر اثر متقابل و تعیین ارقام با عملکرد دانه پایدار، تجزیه پایداری با روش­های مختلف انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش واریانس پایداری شوکلا نشان داد که ارقام زرین و سبلان پایدارتر از ارقام دیگر بودند. کمترین واریانس محیطی نیز متعلق به رقم آذر 2 بود. نتایج حاصل از روش رتبه­بندی نشان داد که ارقام سبلان، بزوستیا، الوند، الموت و امید کمترین میانگین رتبه را به خود اختصاص داده و ضمناً الوند، سبلان، نوید،‌‍ زرین و امید دارای حداقل انحراف معیار رتبه در بین رقم­های آزمایشی بودند. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش آماره پایداری - عملکرد نشان داد که پایدارترین ارقام به ترتیب الوند و الموت بودند. جمع­بندی نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که ارقام الوند و سبلان از پایداری بالاتری نسبت به سایر ارقام مورد تحقیق برخوردار بودند و کشت آن در مناطق مورد مطالعه توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Simultaneous Selection for Yield and Yield Stability and its comparison with Different Stability Statistics of grain yield in Wheat cultrivars in Kurdestan Province

نویسندگان [English]

  • Masuod Bakhshayeshi Geshlagh 1
  • Farhad Baghbani Mehmandar 2
  • Hossein Khoshvaghti 2
  • Hajar Bakhshayeshi Geshlagh 3
1 Teacher department of agriculture, payam noor university (pnu) and Young Researchers Club, Tabriz, Iran
2 Teacher department of agriculture, payam noor university (pnu)
3 Student MSc Soil Sciense, Urmia university
چکیده [English]

To select stable and high grain yield wheat varieties as well as to determine suitable sowing date for cold agro-climatic zone in Iran, eight wheat varieties were studied using randomized complete block design with four replications in six locations (Sanandaj, Gorveh, Marivan, Divandarreh, Saggez and Baneh) during three growing seasons (2007-2010). Since interaction of cultivar × year × location was significant, stability analysis was performed using different methods. Results of stability analysis with shukla’s stability variance method showed that the Zarrin and Sabalan varieties were more stable than other varieties. Also, lowest environmental variance was belonged to Azar 2. The results of ranking method showed that cultivars Sabalan, Bezostiya, Alvand, Alamout and Omid had the lowest and cultivars Alvand, Sabalan, Navid, Zarrin and Omid had also the lowest SDR among the experimental cultivars. Results of stability analysis with yield - stability statistic (YSi) method indicated that the varieties Alvand and Alamout were the most stable varieties, respectively. Results of this research showed that the Alvand and Sabalan varieties had the highest yield stability than the other varieties and can be recommended for studied locations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptability
  • Bread wheat
  • Grain yield
  • Stability analysis