اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و بررسی پایداری عملکرد شکر 30 ژنوتیپ نیشکر در مناطق نیشکرکاری استان خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه شهید باهنر کرمان و کارشناس اصلاح نیشکر موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید باهنر کرمان

4 عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان

چکیده

اثر متقابل ژنوتیب × محیط برای عملکرد شکر 26 کلون امید‌بخش نیشکر و 4رقم شاهد (CP48-103، CP57-614، CP69-1062 و NCO310) در سه منطقه نیشکر کاری استان خوزستان (کشت و صنعت‌های امیرکبیر، امام خمینی (ره) و میان آب) در سه سال زراعی (از 1387 تا 1389) برای مراحل کشت جدید و بازرویی اول و دوم مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه مرکب عملکرد شکر نشان داد که اثر تیمار (ژنوتیپ) و اثرات متقابل ژنوتیپ × مکان و سال × مکان‌ در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بودند، در حالی که اثر متقابل سه گانه ژنوتیپ × سال × مکان معنی‌دار نبود. برای بررسی پایداری ژنوتیپ‌های مورد آزمایش از روش‌های ریک، شوکلا، روش رگرسیونی ابرهارت و راسل، روش گزینش همزمان، روش  AMMI و روش SHMM استفاده شد. روش‌های ریک، شوکلا، روش رگرسیونی ابرهارت و راسل، روش گزینش همزمان و روش SHMM به طور مشترک کلون شماره 29/8 را به عنوان ژنوتیپ پایدار معرفی نمودند. تجزیه بر اساس روش AMMIنیز نشان داد که ژنوتیپ‌های شماره 23/8، 113/1، 26/1، 60/6، 12/6 و 8/6 به واسطه دارا بودن کمترین اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و بالاترین میانگین عملکرد به عنوان پایدارترین ژنوتیپ‌ها بودند و در بین این ژنوتیپ­ها، کلون 8/6 به دلیل اختصاص اثر متقابل بسیار پایین به عنوان پایدارترین ژنوتیپ شناخته شد. با توجه به این که در این پژوهش، نتایج روش AMMI و SHMM با نتایج روش‌های ابرهارت و راسل، میانگین رتبه و انحراف معیار مشابه بود، از اینرو روش­های رتبه­بندی و ابرهارت و راسل پس از دو روش AMMI و SHMM به عنوان مناسب­ترین روش­ها جهت بررسی پایداری ژنوتیپ‌ها پیشنهاد می­شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genotype by environment interaction and study of sugar yield stability in the sugarcane cultivars in Khuzestan locations by stability criteria

نویسندگان [English]

  • Mahmood Fooladvand 1
  • Hossein Shahsavand 2
  • Ghasem Mohamadinejad 3
  • Masoud Parvizi Almani 4
1 MSc Student of Plant breeding, Shahid Bahonar University of Kerman and Expert of Sugarcane breeding in Khuzestan Sugarcane Development Research and Training Institute
2 Assoc. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Shahid Bahonar University of Kerman
3 Assist. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Shahid Bahonar University of Kerman,
4 Staff Member of Khuzestan Sugarcane Development Research and Training Institute
چکیده [English]

The effects of genotype by environment interactions on the sugar yield of 26 promising sugarcane cultivar and 4 standard cultivars (CP48-103, CP57-614,CP69-1062 and NCO310) as checks were investigated for new Plant,first Ratoon and second Ratoon at three locations (Amirkabir, Imam Khomeini and Mian-Ab Agro-Industries) and for three cropping seasons (2008-2010). Combined analysis was done with regard to fixed effects of treatment and location and random effect year. Effect of year, Location, year × location and treatment were found to be significant (P <0. 01) and Effect of treat × location was found to be significant (P <0. 05). To investigate the stability of genotypes were tested, use the Rick, Shukla, Eberhart-Russell, simultaneous selection, AMMI and SHMM methods. Wrick, Shukla, Eberhart and Russell, Simultaneous Selection and SHMM method in their stable clones listed, 8/29 to jointly introduce. Analysis based on AMMI showed that the genotypes 8/23, 1/113, 1/26, 6/60 and 6/8 by assigning the lowest genotype by environment interactions and highest average yield are as the most stable genotypes and clone 6/8 to account very low the interaction among the clones studied were identified as the most stable genotype. Such that the results this method was similar with the results of Eberhart and Russell method and the average rating and standard deviations can proposed rating and Eberhart and Russell methods as a suitable method after two AMMI and SHMM method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • AMMI model
  • Genotype by environment interactions
  • Promising variety
  • SHMM model
  • Tester variety

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار