%0 Journal Article %T پاسخ به تنش خشکی برخی ژنوتیپ‌های گندم پاییزه با استفاده از صفات زراعی و الگوی پروتئینی %J تحقیقات غلات %I دانشگاه گیلان %Z 2252-0163 %A ولیزاده, مصطفی %A محمودیان, زینب %A محمدزاده جلالی, حسین %A غفاری, عبدالعلی %A روستایی, مظفر %D 2012 %\ 03/10/2012 %V 1 %N 1 %P 11-24 %! پاسخ به تنش خشکی برخی ژنوتیپ‌های گندم پاییزه با استفاده از صفات زراعی و الگوی پروتئینی %K الگوی پروتئینی %K تنش خشکی %K شاخص های مقاومت %K گندم %R %X به منظور بررسی اثر تنش خشکی در برخی از ژنوتیپ­های پیشرفته گندم، آزمایشی در قالب طرح کرت­های خرد شده بر اساس طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتور اصلی سه سطح و فاکتور فرعی 12 ژنوتیپ گندم پاییزه (چهار ژنوتیپ مقاوم، چهار ژنوتیپ بینابین و چـهار ژنوتیپ حساس به خشکی) همراه با دو ژنوتیپ شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس ژنوتیپ­های گندم در سه شرایط متفاوت آبیاری نشان داد که در صفات طول ریشک، تعداد روز تا رسیدگی، طول دوره­ی پرشدن دانه، وزن هزار دانه، بیوماس و عملکرد دانه اختلاف معنی­داری وجود داشت. قطع آبیاری پس از گلدهی (تنش شدید) موجب کاهش معنی­دار صفات وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس، تعداد روز تا رسیدگی و طول دوره­ی پرشدن دانه شد، ولی صفت طول ریشک بر اثر قطع آبیاری افزایش یافت. اختلاف بین ژنوتیپ­ها برای کلیه صفات، به جز تعداد روز تا رسیدگی، در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. اثر متقابل ژنوتیپ×نوع آبیاری برای کلیه صفات غیر معنی­دار به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه را ژنوتیپ­های 14 (Sardari)، 6 (DARIC 95-010-OMA-OMA-OMA-6MA-OMA) و 3 (Ghafghaz//F9.10/Maya “s” IRW92-1-D-474-OMA-OMA-OMA-OMA-IMA-OMA) به خود اختصاص دادند که همگی از ژنوتیپ­های مقاوم بودند. محاسبه شاخص­های میانگین حسابی عملکرد (MP)، میانگین هندسی عملکرد (GMP) و تحمل به تنش (STI) ضمن داشتن همبستگی مثبت و معنی­دار با عملکرد در شرایط بدون تنش و تنش، نشان دادند که ژنوتیپ­های 1 (Unknown-1)، 3، 6، 7 (DARIC 95-010-OMA-OMA-OMA-8MA-OMA)، 12 ((RINA-11 و 14 بیشترین مقاومت به خشکی را داشتند و ژنوتیپ 11 (JANZ QT3685-0AUS) حساس­ترین ژنوتیپ بود. بررسی الگوی نواری گلوتنین­های ذخیره­ای نشان داد که ژنوتیپ­های حساس فاقد یک پروتئین ذخیره­ای ویژه گلوتنین بودند، در حالی که ارقام مقاوم و بیشتر ارقام بینابین آن پروتئین را داشتند. %U https://cr.guilan.ac.ir/article_1673_43c55de4e2f7cc2e5d33bd8dcda042fb.pdf