%0 Journal Article %T ارزیابی آثار اقتصادی- مالی پرورش ماهی در شالیزار (مطالعه موردی: شهرستان‌های فومن، آستانه اشرفیه و رشت در استان گیلان) %J تحقیقات غلات %I دانشگاه گیلان %Z 2252-0163 %A امیری, زهرا %A نحوی, مجید %D 2016 %\ 08/22/2016 %V 6 %N 2 %P 255-269 %! ارزیابی آثار اقتصادی- مالی پرورش ماهی در شالیزار (مطالعه موردی: شهرستان‌های فومن، آستانه اشرفیه و رشت در استان گیلان) %K صرفه‌جویی اقتصادی %K محصولات رقیب %K محصولات مکمل %R %X کمبود منابع طبیعی و نگرانی‌های تأمین غذای جمعیت رو به افزایش کره زمین، استفاده بهینه از منابع جهت تأمین امنیت غذایی را الزامی می‌کند. به‌منظور مطالعه آثار اقتصادی- مالی تولید هم‌زمان برنج و ماهی در شرایط شالیزار، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سه شهرستان رشت، آستانه اشرفیه و فومن اجرا شد. عامل اصلی در دو سطح شامل مزرعه با کشت ماهی و مزرعه بدون کشت ماهی و عامل فرعی در شش سطح شامل سه رقم برنج بومی هاشمی، حسن‌سرایی و حسنی و سه رقم اصلاح‌شده خزر، درفک و هیبرید بهار یک بود. هم‌زمان با نشاکاری برنج، اقدام به رهاسازی بچه ماهی‌هایی به وزن حدود 30 تا70 گرم از انواع کپور معمولی، آمور، فیتوفاک و بیگ­هد در استخر شد. حدود 30-25 روز پس از نشاکاری با برداشتن مرز موقت و بالا آوردن آهسته سطح آب مزرعه، امکان حرکت ماهی‌ها به سمت مزرعه برنج فراهم شد. نتایج به‌دست آمده از تجزیه واریانس مرکب، تفاوت بین ارقام مورد مطالعه را برای تمامی صفات و تفاوت بین دو نوع کشت را برای تمامی صفات به غیر از عملکرد دانه و تعداد دانه پوک نشان داد. اثر متقابل نوع کشت × مکان، نوع کشت × رقم و رقم × مکان نیز برای عملکرد دانه معنی‌دار بود. بررسی عملکرد دانه ارقام برنج مورد مطالعه در کشت توأم برنج - ماهی نشان داد که برای ارقام اصلاح­شده برنج، ماهی و برنج (به‌غیر از رقم هیبرید در فومن) دو محصول مکمل و برای ارقام بومی، ماهی و برنج (به‌غیر ار رقم حسنی در رشت) دو محصول رقیب هستند. با توجه به عملکرد ماهی، متوسط سود ارقام اصلاح­شده 3/2 برابر بیشتر از ارقام بومی در هر هکتار بود. %U https://cr.guilan.ac.ir/article_1935_e9adda4a1794448b162c9fb42a6824ba.pdf