%0 Journal Article %T تاثیر تنش شوری بر عملکرد گیاه ذرت بر اساس توابع تولید کلان طی رشد زایشی %J تحقیقات غلات %I دانشگاه گیلان %Z 2252-0163 %A جلالی, وحیدرضا %A اسدی کپورچال, صفورا %D 2020 %\ 05/21/2020 %V 10 %N 1 %P 45-59 %! تاثیر تنش شوری بر عملکرد گیاه ذرت بر اساس توابع تولید کلان طی رشد زایشی %K افت عملکرد %K تنش غیر زیستی %K شاخص مطابقت %K شبیه سازی %R 10.22124/cr.2020.15095.1538 %X ذرت در مواجهه با تنش شوری، واکنش‌های متفاوتی را طی مراحل مختلف رشدی نشان می­دهد و دوره رشد زایشی، حساس‌ترین دوره زندگی گیاه است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی توانمندی مدل‌های شبیه‌ساز شوری در تخمین عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 704 طی دوره رشد زایشی بود. برای این منظور، مدل­های فرایندی- فیزیکی شامل ماس و هافمن، ونگنوختن و هافمن، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران مورد استفاده قرار گرفتند. به­منظور ایجاد شرایط واقعی رشد در خاک­های شور، از آب شور طبیعی دریاچه نمک نوق واقع در رفسنجان استفاده و برای تهیه تیمارهای شوری مورد مطالعه در این آزمایش با آب معمولی رقیق شد. تیمارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل سطوح شوری 1، 2، 4، 6 و 8 دسی­زیمنس بر متر به­همراه یک تیمار آب غیرشور (به­عنوان شاهد) بودند که در سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از آماره‌های ضریب کارآیی اصلاح شده (E')، شاخص مطابقت اصلاح شده (d') و ضریب جرم باقیمانده (CRM)، نشان داد که برای متغیر ارتفاع اندام هوایی، مدل ونگنوختن و هافمن با دارا بودن بیش­ترین دقت (91/0=d' و 87/0=E') دقیق‌ترین مدل بود، در حالی­که برای متغیر وزن خشک اندام هوایی، مدل غیرخطی همایی و همکاران (90/0=d' و 86/0=E') و برای متغیر عملکرد نهایی دانه، مدل ماس و هافمن (96/0=d' و 94/0=E') دارای بیش­ترین دقت بودند و بهترین تخمین را ارایه دادند. به‌طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که مدل‌های شبیه­ساز شوری، توانمندی خوبی در تخمین عملکرد گیاه ذرت تحت شرایط تنش شوری و مدیریت بهتر تخصیص منابع آب کم­کیفیت در مراحل مختلف رشد گیاه داشتند. به­عبارت دیگر، استفاده از مدل‌های چهارگانه ماس و هافمن، ونگنوختن و هافمن، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران، می‌توانند ابزار موثری در استفاده از منابع آب شور با درجات مختلف شوری در جهت دستیابی به تولید بهینه ذرت باشند. بنابراین، با تعیین دقیق مدل بهینه برای هر دوره رشد و پذیرش میزان ریسک افت عملکرد به­ازای میزان شوری آب آبیاری، می‌توان به­طور قابل­توجهی از منابع آب کم­کیفیت نیز در تولید محصول ذرت بهره برد. %U https://cr.guilan.ac.ir/article_4386_b1b0e84efd3f795673fd938755add023.pdf