%0 Journal Article %T گزینش لاین های جو متحمل به خشکی انتهای فصل بر اساس پایداری عملکرد دانه و شاخص های تحمل به تنش %J تحقیقات غلات %I دانشگاه گیلان %Z 2252-0163 %A آرزمجو, الیاس %A نیکخواه چمن آباد, حمیدرضا %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 11 %N 4 %P 325-341 %! گزینش لاین های جو متحمل به خشکی انتهای فصل بر اساس پایداری عملکرد دانه و شاخص های تحمل به تنش %K آماره های پارامتری و ناپارامتری %K بهره وری %K تجزیه خوشه‌ای %K صفات زراعی %K همبستگی %R 10.22124/cr.2022.21573.1710 %X برای غلبه بر نیاز روزافزون تولید محصولات کشاورزی در سناریوهای اقلیمی آینده، موثرترین و اقتصادی­ترین رویکرد، اصلاح ارقام با تحمل به خشکی بالا است. به­منظور انتخاب لاین­های متحمل به خشکی در جو، تعداد 19 لاین امیدبخش جو به­همراه رقم شاهد گوهران در دو محیط نرمال و تنش خشکی انتهای فصل مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی طی دو سال زراعی 1400-1398 انجام شد. مقایسه میانگین اثر محیط نشان داد که صفات تعداد روز تا رسیدگی، طول دوره پر شدن دانه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه لاین­های مورد بررسی در سال اول به­طور معنی­داری با قرارگیری در شرایط تنش خشکی انتهای فصل کاهش یافت. نتایج حاصل از بررسی شاخص­های تحمل و حساسیت به تنش نشان داد که برای انتخاب ارقام و لاین­های جو در مناطقی که با تنش خشکی انتهای فصل مواجه می­شوند، می­توان به­ترتیب از شاخص­های YI، HM، STI و GMP استفاده کرد، اما در مناطقی که با تنش خشکی انتهای فصل مواجه نیستند، شاخص­های MP، STI، GMP و HM پیشنهاد می­شوند. بر این اساس، به­ترتیب لاین­های شماره 20، 11 و 14 متحمل­ترین لاین­ها به تنش خشکی انتهای فصل در این آزمایش بودند. ارزیابی شاخص­­های پایداری و برآورد همبستگی آنها با عملکرد دانه لاین­های مورد مطالعه نیز نشان داد که عملکرد دانه با واریانس اثر متقابل ژنوتیپ و محیط (θ₍ᵢ₎) و ضریب رگسیون (b) همبستگی مثبت و معنی­دار و با آماره­های کانگ (KR) و تنارازو (NP(2,3)) همبستگی منفی و معنی­داری داشت. جمع­بندی نتایج بر اساس بیش­تر آماره­های پایداری مورد بررسی نشان داد که لاین­های 20، 14 و 8، لاین­های پرمحصول و پایدار برای کشت تحت هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی انتهای فصل بودند. %U https://cr.guilan.ac.ir/article_6044_e504ca37666aa52365e83c5b917c11d3.pdf