استفاده از شاخص های تحمل در تعیین بهترین روش مقاوم سازی ذرت علوفه ای هیبرید 540 به تنش خشکی در سطوح مختلف کود فسفر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 دانشیار دانشکده علوم زیستی دانشگاه تربیت مدرس

4 استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

به منظور بررسی تاثیر تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی جهت مقاوم سازی رقم ذرت هیبرید 540 به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار طی سال­های 1391 و 1392 در مرکز آموزش شهید ناصری کرج اجرا شد. جهت اعمال تنش رطوبتی از سیستم لاین سورس با 4 سطح آبیاری (بدون تنش، تنش ملایم، تنش متوسط، تنش شدید) استفاده شد. عامل کود نیز در 5 سطح شامل 100 درصد کود شیمیایی سوپرفسفات­تریپل و بدون کود زیستی، 75 درصد کود شیمیایی توصیه شده همراه با کود زیستی،50 درصد کود شیمیایی توصیه شده همراه با کود زیستی، 25 درصد کود شیمیایی توصیه شده همراه با کود زیستی و کود زیستی بدون کود شیمیایی بود. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که شاخص­های تحمل به تنش (STI)، میانگین تولید (MP)، میانگین هندسی تولید (GMP) و میانگین هارمونیک (Harm) در هر دو شرایط تنش و بدون تنش و طی هر دو سال همبستگی بالایی با عملکرد داشتند. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه­های اصلی نیز نشان داد که دو مولفه اصلی نزدیک به 100 درصد از تغییرات عملکرد را در هر دو سال اجرای آزمایش توجیه می­کنند. به طور کلی، نتایج حاصل از شاخص­های تحمل به تنش نشان داد که کاربرد 75 درصد کود شیمیایی همراه با کود زیستی نه تنها موجب افزایش عملکرد می­شود، بلکه باعث مقاوم سازی رقم مورد آزمایش به شرایط تنش خشکی نیز می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Using of tolerance indicators to determine the best method for resistance to drought stress of forage corn S.C.540 in different levels of phosphorus fertilizer

نویسندگان [English]

  • Mehdi Ramezani 1
  • Seyed Mohammad Reza Ehteshami 2
  • Mozafar Sharifi 3
  • Mohammad Reza Chaichi 4
1 Ph. D. Student Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
2 Assist. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
3 Assoc. Prof., Faculty of Bioscience, Tarbiat Modares University
4 Prof., Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources, Tehran University, Iran
چکیده [English]

To investigate integrated effect of biofertilizer and chemical fertilizer to tolerance forage corn (Single Cross Hybrid 540) under drought stress, an experiment was conducted as line source based on completely randomized block design with three replications in Agricultural Education Center of Shahid Naseri, Karaj, during 2012 - 2013. The implementation of line source was applied four levels of irrigation (not stress, mild stress, moderate stress, severe stress). Phosphorus factor was used in five levels including the application of 100% triple super phosphate fertilizer without biofertilizer, 75% recommended chemical fertilizer + biofertilizer, 50% recommended chemical fertilizer + biofertilizer, 25% recommended chemical fertilizer + biofertilizer, biofertilizer without chemical fertilizer. Results of experiment showed that GMP, MP, Harm and STI had positive and significant correlations with grain yield in both stress and non stress conditions in two years. The results of principal components analysis showed that two principal components approximately explained 100% of the total variance of yield in the both first and second years. Totally, results of stress tolerance indices in this research showed that application of the 75% recommended chemical fertilizer together with biofertilizer not only increased yield but also resistance of experimented variety to drought stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biofertilizer
  • Line source
  • Principal components
  • Tolerance indicators
  • Yield