اثر محلول‌پاشی مکمل‌های کود آلی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی دو رقم برنج (Oryza sativa L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 دانشیار دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 پژوهشگر موسسه تحقیقات برنج کشور

4 استاد دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

چکیده

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی مکمل‌های کود آلی (آمینول ‌فورته، فسنوترن و کادوستیم) بر عملکرد و اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی دو رقم برنج، آزمایش مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با ١۰ تیمار و سه تکرار در سال ١۳۸۸ در مؤسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح کودی [1- سه نوع کود شیمیایی با مقادیر کامل، 2- سه نوع کود شیمیایی با مقادیر کامل + سه نوع مکمل کود آلی (آمینول‌فورته، فسنوترن و کادوستیم به میزان یک لیتر در هکتار به صورت محلول‌پاشی روی برگ به ترتیب در مراحل پنجه‌زنی، آبستنی و شیری شدن دانه‌ها)، 3- سه نوع کود شیمیایی با مقادیر ٥٠ درصد + سه نوع مکمل کود آلی، 4- سه نوع مکمل کود آلی و 5- تیمار شاهد (بدون مصرف کودهای شیمیایی و مکمل‌های آلی)] و دو رقم برنج (خزر و هاشمی) بودند. صفات مورد اندازه‌گیری شامل عملکرد دانه و اجزای عملکرد، صفات مورفولوژیک، خصوصیات کیفی دانه و کارایی‌ مصرف نیتروژن بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایشی دارای اثر معنی‌داری بر درصد باروری پنجه‌ها، تعداد دانه پر در خوشه، عملکرد دانه و وزن هزار دانه بودند. تیمارهای کود شیمیایی کامل و ترکیب کود شیمیایی + مکمل کود آلی از نظر تأثیر بر صفات یاد شده تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نداشتند و کمترین مقادیر این صفات به ترتیب از تیمارهای سه مکمل کود آلی و شاهد (بدون مصرف کود) به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد دانه (5371 کیلوگرم در هکتار) نیز از تیمار کود شیمیایی کامل + سه مکمل کود آلی حاصل شد. تیمار سه مکمل کود آلی با میانگین 3/48 درصد بیشترین شاخص برداشت نیتروژن و تیمار 50 درصد کود شیمیایی کامل + سه مکمل کود آلی، با میانگین 4/26 کیلوگرم بر کیلوگرم بیشترین کارایی جذب نیتروژن را داشتند. نتایج این آزمایش نشان داد که مصرف مکمل‌های کود آلی، علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف کود شیمیایی نیتروژن، باعث افزایش کارایی‌ جذب آن می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of foliar application of organic fertilizer complements on grain yield, yield components and quality in two rice (Oryza sativa L.) cultivars

نویسندگان [English]

  • Mahboobeh Ashoori 1
  • Masoud Esfahani 2
  • Shapour Abdollahi 3
  • Babak Rabiei 4
1 Former M.Sc. Student, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
2 Assoc. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
3 Researcher, Rice Research Institute of Iran (RRII)
4 Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
چکیده [English]

To evaluate the effect of organic fertilizer complements application (Aminol Forte, Fosnutren and Kadostim) on grain yield, milling properties and nitrogen use efficiency of two rice (Oryza sativa L.) cultivars, a field experiment in factorial layout and randomized complete block design with 10 treatments and 3 replications was conducted at Rice Research Institute of Iran in 2009. Treatments included: fertilizer in 5 levels [complete chemical fertilizer (for cv. Khazar: nitrogen 90, phosphorus 45 and potassium 75 kg.ha-1 and for cv. Hashemi: nitrogen 60, phosphorus 30 and potassium 50 kg.ha-1,respectively, complete chemical fertilizer + organic fertilizer complements (Aminol Forte, Fosnutren and Kadostim one l.ha-1 as a foliar application in tillering, booting and milk stages), 50% of chemical fertilizer + organic fertilizer complements, organic fertilizer complements and control (no fertilizer application)] and two rice cultivars (cv. Khazar and Hashemi). Traits that been measured were; grain yield and yield components, morphological characteristics, milling properties and nitrogen use efficiency.Results indicated that experimental treatments had a significant effect on the tillers fertility, number of filled grain. panicle-1, grain yield and 1000 grain weight. In this traits, complete chemical fertilizer and complete chemical fertilizer + organic fertilizer complements treatments had had similar effects and lowest amount obtained from organic fertilizer complements and control (no fertilizer application) treatments. The highest grain yield (5371 kg.ha-1) obtained in complete chemical fertilizer + organic fertilizer complements treatment. Organic fertilizer complement treatment and 50% of chemical fertilizer + organic fertilizer complement treatmentshowed the highest nitrogen uptake efficiency (26.4 kg.kg-1) and nitrogen harvest index (48.3 %), respectively. Results indicated that organic fertilizer complements application, eliminated chemical fertilizers rate that enhanced nitrogen uptake efficiency parameters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Amylase
  • Grain yield
  • Nitrogen use efficiency
  • Organic fertilizer complements
  • rice

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار