اثر صفات فیزیولوژیک گندم بر کارآیی مصرف آب فتوسنتزی در شرایط دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

چکیده

در مناطق خشک و نیمه خشک که آب یک عامل محدودکننده است، شناخت و تبیین کارآیی مصرف آب اولین و مهم‌ترین گام در جهت افزایش عملکرد محصولات زراعی به شمار می‌آید. به منظور بررسی نحوه تأثیر صفات فیزیولوژیک مختلف گندم بر کارآیی مصرف آب فتوسنتزی در شرایط دیم، آزمایشی با 100 لاین و رقم گندم در قالب طرح لاتیس مربع ساده (10×10) انجام شد. در زمان گل‌دهی، محتوای نسبی آب برگ و سرعت از دست دادن آب از برگ‌های بریده به همراه صفات سرعت فتوسنتز، غلظت CO2زیر روزنه‌ای، سرعت تعرق، هدایت روزنه‌ای و شاخص کلروفیل اندازه‌گیری شدند. با انجام رگرسیون گام به گام برای متغیر وابسته کارآیی مصرف آب فتوسنتزی (PWUE)، سه متغیر مستقل سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق و غلظت CO2زیر روزنه‌ای وارد مدل شدند و 88% از تغییرات کارآیی مصرف آب فتوسنتزی را توجیه کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که سرعت فتوسنتز اثر مستقیم مثبت و غلظت  CO2زیر روزنه‌ای و سرعت تعرق اثر مستقیم منفی بر این صفت دارند. در کل نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که گزینش گیاهانی که دارای سرعت فتوسنتز و تعرق بالاتر و در عین حال CO2زیر روزنه‌ای کمتری باشند، برای بهبود کارآیی مصرف آب توصیه می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of physiological traits of wheat on photosynthetic water use efficiency in rainfed conditions

نویسندگان [English]

  • Elahe Shadan 1
  • Jalal Saba 2
  • Farid Shekari 2
1 Graduate Student, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Zanjan
2 Assoc. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Zanjan
چکیده [English]

Water in arid and semiarid regions is a limitation factor and recognition of water use efficiency is an essential parameter in yield increment of the crop plants. An experiment with 100 wheat lines and varieties was conducted in square lattice design (10×10) to identify the effects of different physiological traits on water use efficiency of wheat under rainfed conditions. Leaf relative water content, rate of water lost, photosynthesis rate, intercellular CO2 concentration, transpiration rate, stomatal conductance and chlorophyll index were measured at flowering stage. In stepwise regression analysis of PWUE as dependent variable, photosynthesis rate, transpiration rate and intercellular CO2 concentration entered to model and explained 88% of the total variance of PWUE. Path analysis showed that photosynthesis rate had positive and transpiration rate and intercellular CO2 concentration had negative effects on this trait. According to our results, selection of plants with higher photosynthesis rate and transpiration rate and lower intercellular CO2 concentration is recommended to improve PWUE.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Path analysis
  • Photosynthetic rate
  • Photosynthetic water use efficiency
  • Stomatal conductance
  • Transpiration rate

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار