بررسی اثر میزان بذر بر عملکرد علوفه و دانه در کشت دو منظوره گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط اقلیمی خرم آباد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

2 دانشجوی دکتری علوم علف‌های هرز دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشجوی دکتری علوم علف های هرز دانشگاه فردوسی مشهد

4 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات لرستان

چکیده

به منظور بررسی اثر میزان بذر بر عملکرد علوفه و دانه در کشت دو منظوره گندم نان، پژوهشی در قالب کرت­های دو بار خرد شده با طرح پایۀ بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد واقع در منطقه کمالوند در سال زراعی 1390 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل عامل رقم در دو سطح چمران و پیشتاز، عامل برداشت علوفه به همراه و بدون برداشت علوفه سبز در بهار و عامل میزان بذر در سه سطح (150، 200 و 250 کیلوگرم در هکتار) بودند که عامل رقم در کرت­های اصلی، عامل برداشت در کرت­های فرعی و عامل میزان بذر در کرت­های فرعی فرعی قرار گرفتند. صفات زراعی و مورفولوژیک مورد بررسی شامل عملکرد علوفه خشک بهاره، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که رقم پیشتاز به علت بالاتر بودن عملکرد علوفه خشک بهاره، عملکرد دانه و سایر صفات زراعی مؤثر در عملکرد دانه و علوفه، رقم بهتری جهت کشت دو منظوره گندم آبی برای تولید توأم علوفه و دانه در مقایسه با رقم چمران بود. در سطوح بذر مصرفی، سطح 250 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با سایر سطوح به کار رفته، عملکرد دانه و علوفۀ بیشتری تولید کرد که این میزان مصرف بذر جهت کشت دو منظوره گندم آبی در منطقه خرم‌آباد و مناطق با اقلیم مشابه در سایر استان­ها مناسب­تر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of seeding rate on forage and grain yield of wheat (Triticum aestivum L.) in dual purpose cultivation in Khorramabad

نویسندگان [English]

  • Behruz Parvaneh 1
  • AliAsghar Chitband 2
  • Ehsan Zaidali 3
  • Manochehr Siahfar 4
1 Staff Member, Islamic Azad University, Khorramabad Branch
2 Ph.D Student of Weed Science, Ferdowsi University of Mashhad
3 Ph.D Student of Weed Science, Ferdowsi University of Mashhad
4 Dept. of Plant Protection, Agricultural and Natural Resources Research Center of Lorestan
چکیده [English]

To evaluate the seeding rate effect on forage and grain yield of wheat (Triticum aestivum L.) in irrigation cultivation, an experiment was conducted as split-split plots based on randomized complete block design with three replications at Khorramabad conditions in 2011. Treatments included two cultivars of wheat (Pishtaz and Chamran), with and without green forage harvesting as sub- plots and three levels of seeds (150, 200 and 250 kg/ha) as sub-sub- plots. The plants were harvested at vegetative growth stage (tillering stage) for green forage and the physiological maturity for grain production. The measured factors were forage yield and grain yield, grain weight, biological yield, harvest index, grain number per m2, the spike number of grain per m2 and one thousand grain weights. Results showed that among cultivars, forage harvesting and seed amount were significant. The maximum grain yield, dry forage yield and thousand grain weights belonged to Pishtaz cultivar. The highest grain and biological yield, harvest Index and thousand grain weight, were obtained in non-harvesting treatment. Also, the most grain yield, dry forage yield and biological yield were depended to 250 kg/ha. Therefore, in order to produce wheat in dual purpose cultivation at khorramabad and similar climatic conditions, Pishtaz cultivar and 250 kg/ha seed rate were found to be better compared to Chamran and other seeding rates.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread weat
  • Dual cultivation
  • Grain yield
  • Harvest index