اثر مصرف کود نیتروژن، ارتفاع برش محصول اصلی برنج و زمان کاشت شبدر برسیم بر عملکرد و کیفیت دانه راتون و شبدر در کشت توأم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

2 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

3 دانشیار گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

به منظور ارزیابی اثر کود نیتروژن، ارتفاع برش محصول اصلی برنج و زمان کشت شبدر برسیم به عنوان کشت همراه بر صفات کیفی و کمی راتون و شبدر برسیم، آزمایشی در دو سال زراعی 1389-1388 و 1390-1389 به صورت کرت­های دو بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان جویبار استان مازندران اجرا شد.سه سطح کود نیتروژن (صفر، 35 و 70 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان عامل اصلی، دو تاریخ کاشت شبدر برسیم (همزمان و 40 روز بعد از برداشت محصول برنج) به عنوان عامل فرعی و دو سطح ارتفاع برش گیاه اصلی برنج رقم طارم محلی (10 سانتی‌متر و 40 سانتی‌متر از سطح زمین) به عنوان عامل فرعی فرعی در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس داده­های آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه، 50 درصد گلدهی و شاخص برداشت راتون با مصرف 70 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و از ارتفاع برش 10 سانتی‌متر به دست آمد، در حالی که بیشترین عملکرد بیولوژیک مربوط به ارتفاع برش 40 سانتی­متر بود. افزایش میزان نیتروژن، صفات کیفی دانه راتون شامل دمای ژلاتینه‌شدن و مقدار پروتئین دانه را نیز افزایش داد، اما بر میزان آمیلوز و قوام ژل تأثیر معنی‌داری نداشت. عملکرد علوفه تر و خشک شبدر برسیم در هر دو چین در ارتفاع برداشت 10 سانتی­متر و سطح نیتروژن 35 کیلوگرم بیشترین مقدار بود. زمان‌های کاشت شبدر برسیم روی عملکرد دانه و کیفیت محصول راتون تأثیر معنی‌داری نداشت. بیشترین عملکرد وزن تر و خشک و میزان الیاف شبدر برسیم، از کشت همزمان شبدر برسیم با برداشت محصول اصلی برنج به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش می‌توان گفت کاشت شبدر برسیم همزمان با برداشت برنج با ارتفاع برش حدود ده سانتی‌متر و مصرف کود نیتروژن به عنوان کود استارتر شرایط مناسبی برای تولید محصول راتون برنج با کیفیت بالاتر و نیز برداشت علوفه قصیل شبدر به همراه بقایای کلش برنج در منطقه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of nitrogen, main-crop cutting height and planting time of berseem clover on yield and grain quality of ratoon rice and berseem intercropping

نویسندگان [English]

  • Elyas Rahimi Petroudi 1
  • Mohammad Rahmani 2
  • Hamidreza Mobaser 1
  • Hamid Madani 3
1 Assist. Prof. Dept. of Agronomy, Islamic Azad University, Qaemshar Branch
2 Seed and Plant Certification and Registration Research Institute
3 Assoc. Prof., Dept. of Agronomy, Islamic Azad University, Arak Branch
چکیده [English]

To study the effect of nitrogen application, cutting height of main crop and berseem clover intercropping time on quantitative and qualitative traits of ratoon and berseem, a split split plot experiment based on a randomized complete block design with three replications was performed during 2009-2010 and 2010-2011 cropping season. Three levels of N (0, 35 and 70 kg.ha-1), two planting times of berseem clover (simultaneous planting with main crop harvest and 40 days after harvest) and two cutting heights (10 and 40 cm) were considered as main, sub- and sub-sub- factors, respectively. Analysis of variance showed that the highest ratoon yield, days to 50% heading and harvest index were achieved to applying of 70 kg.ha-1 N and 10 cm cutting height, whereas the maximum of biological yield in both two years was obtained from 40 cm cutting height. The increasing of N fertilizer increased qualitative traits of ratoon grain including gelatinization temperature (GT) and protein content (PC), but amylose content (AC) and gel consistency (GC) were not significantly affected by the N content. The highest forage fresh and dry yield in both harvesting times of berseem clover were obtained by 35 kg.ha-1 N and 10 cm cutting height. The grain yield and qualitative traits of ratoon were not significantly influenced by planting time of berseem clover. The highest forage fresh and dry yield and fiber content was observed in first planting time of berseem clover. Results from this experiment showed that planting of berseem clover simultaneous with rice harvest specially with 10 cm cutting height and applying of N fertilizer as starter can be suitable to produce higher quality of ratoon grain and berseem clover forage in the studied region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Berseem clover
  • Cutting height
  • intercropping
  • Nitrogen and Ratoon

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار