تاثیر زهکشی سطحی میان‌فصل بر روند رشد، شاخص‌های فیزیولوژیک و عملکرد برنج رقم طارم هاشمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 استادیار گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 عضو هیئت علمی مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز، آمل

چکیده

مدیریت مناسب آب در شالیزارها نقش مهمی در میزان سودمندی سایر نهاده­های تولید در کشت برنج دارد. یک اقدام مهم در مدیریت آب شالیزار، اعمال زهکشی میان­فصل است. به منظور بررسی تاثیر زهکشی سطحی میان­فصل بر شاخص­های رشد و عملکرد برنج رقم طارم هاشمی، آزمایش مزرعه­ای در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز در سال زراعی 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش به صورت تداوم زهکشی صفر (شاهد)، 5، 7، 9، 11 و 13روز در نظر گرفته شدند و اثر آنها بر تعدادی از صفات شامل ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، درصد دانه­های پر، شاخص برداشت، ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت جذب خالصو عملکرد دانه ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل­های آماری نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی به جز ماده خشک در تداوم­های مختلف زهکشی میان فصل با مقدار متناظر در تیمار شاهد تفاوت معنی­داری نداشتند. اعمال زهکشی میان­فصل سبب افزایش مقادیر سرعت رشد محصول و سرعت جذب خالص نسبت به شرایط عدم اعمال زهکشی میان­فصل شد. افزایش تداوم زهکشی میان­فصل تا 13 روز سبب کاهش عملکرد دانه به میزان 13 درصد نسبت به تیمار شاهد شد که این کاهش از نظر آماری معنی­دار نبود. بنابراین، در شرایط کم آبی و با توجه به مزایای مختلف زهکشی میان­فصل، می­توان بدون کاهش معنی­دار عملکرد دانه،  زهکشی میان­فصل را تا 13 روز ادامه داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of surface midseason drainage on growth, physiological indices and grain yield of rice variety Tarom-Hashemi

نویسندگان [English]

  • Mandana Palangi 1
  • Nader Pirmoradian 2
  • Valiollah Karimi 3
  • Bahman Amiri-Larijani 3
1 M. Sc. Student, Dept. of Water Engineering, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
2 Assist. Prof., Dept. of Water Engineering, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
3 Scientific Staff Member, Haraz Promotion & Technology Development Center, Amol, Iran
چکیده [English]

Proper water management in the paddy fields has an important role in the efficacy of other production inputs in rice cultivation. One of the important managements of paddy fields is mid-season drainage. To investigate the influence of surface mid-season drainage on growth and yield of rice cultivar Tarom-Hashemi, a field experiment was carried out in randomized complete block design with six treatments and three replications in Haraz Promotion and Technology Development Center in 2013. The experimental treatments were drainage duration of zero (control), 5, 7, 9, 11 and 13 days and their effects were determined on plant height, number of tillers, panicle length, grain filling percentage, harvest index, dry weight, leaf area index, crop growth rate, net assimilation rate and grain yield.  Statistical analysis showed that the effect of midseason surface drainage on dry matter was significant and there were no significant difference for other studied characteristics in compared with control treatment. Application of midseason drainage increased the crop growth rate and net assimilation rate. Increasing midseason drainage duration to 13-day caused in decreasing grain yield as 13% with compared to control treatment. Therefore, in drought condition and due to midseason drainage benefits, duration of midseason drainage could be increased to 13-day without not-significant decreasing in grain yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crop growth rate
  • Leaf area index
  • Net assimilation rate
  • Paddy field drainage