بررسی اثر روش و دفعات گلخرابی بر برخی خصوصیات فیزیکی خاک و عملکرد برنج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهش مؤسسه تحقیقات برنج کشور، رشت

چکیده

به منظور بهینه سازی عملیات گِلخرابی در مرحله آماده­سازی شالیزار، اثر دو عامل روش و تعداد دفعات گِلخرابی بر برخی از ویژگی­های خاک و عملکرد و اجزای عملکرد دانه در برنج رقم هاشمی در این تحقیق بررسی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک­های خرد شده در سه تکرار با دو عامل روش گِلخرابی در چهار سطح (شامل خاک همزن مرسوم تیلری، خاک همزن دوار تیلری، پادلر مخروطی تیلری و روتیواتور تراکتوری) و دفعات گِلخرابی در چهار سطح (از یک تا چهار مرتبه) در یک خاک رسی سیلتی انجام شد. نتایج نشان داد که کمترین چگالی ظاهری (801/0 گرم بر سانتی­متر مکعب) و بیشترین مقادیر عمق نفوذ مخروط (31/13 سانتی­متر)، بازده وجین­کنی (57/60 درصد) و شاخص گِلخرابی (53/54 درصد) در گِلخرابی با روتیواتور تراکتوری و بیشترین چگالی ظاهری (872/0 گرم بر سانتی­متر مکعب) و کمترین بازده وجین­کنی و شاخص گِلخرابی (به ترتیب با میانگین­های 52/51 و50/44 درصد) مربوط به گِلخرابی با همزن مرسوم تیلری بود. با افزایش تعداد دفعات گِلخرابی از یک به چهار بار، به طور معنی­دار چگالی ظاهری از 882/0 به 795/0 گرم بر سانتی­متر مکعب، عمق نفوذ مخروط از 04/9 به 39/12 سانتی­متر، بازده وجین­کنی از 78/51 به 54/56 درصد و شاخص گِلخرابی از 21/45 به 23/51 درصد تغییر یافت. عملکرد دانه در گِلخرابی با روتاری تراکتوری و خاک­همزن دوار تیلری (به ترتیب با 3429 و 3401 کیلوگرم در هکتار) به طور معنی­داری بیش از خاک­همزن مرسوم تیلری و پادلر مخروطی تیلری (به ترتیب با مقادیر 3346 و 3332 کیلوگرم در هکتار) بود. با افزایش دفعات گِلخرابی از یک به چهار بار، عملکرد دانه از 3322 به 3408 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت، ولی بین عملکرد دانه در دو، سه و چهار بار گِلخرابی، اختلاف معنی­داری مشاهده نشد. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که در خاک­های رسی سیلتی مشابه محل اجرای آزمایش، دو بار گِلخرابی با استفاده از خاک­همزن دوار تیلری و یا روتیواتور تراکتوری، تیمار مناسبی برای گِلخرابی شالیزار محسوب می­شود.     

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of method and times of puddling on some soil physical properties and rice grain yield

نویسنده [English]

  • Mohammad Reza Alizadeh
چکیده [English]

To optimize the puddling operation in paddy land preparation, the effects of puddling methods and times on some soil physical properties and grain yield and yield components of rice variety Hashemi were evaluated in this research. The experiments were conducted in a split block design in three replications with two factors, puddling method in four levels (power tiller conventional puddler, power tiller rotary puddler, power tiller cono-puddler and tractor-mounted rotivator) and puddling times in four levels (from once to fourth) in a silty clay soil. Results revealed that the minimum bulk density (0.801 g.cm-3) and maximum penetration depth of falling cone (13.31 cm), weeding efficiency (60.57 %) and puddling index (54.53 %) was related to puddling with tractor-mounted rotivator and the maximum bulk density (0.872 g.cm-3) and the minimum of weeding efficiency and puddling index (51.52 and 44.50 %, respectively) was belonged to power tiller conventional puddler. Increasing of puddling times from once to fourth, decreased the bulk density from 0.882 to 0.795 g.cm-3, but increased the penetration depth of falling cone from 9.04 to 12.39 cm and also weeding efficiency and puddling index from 51.78 to 56.54% and from 45.21 to 51.23 %, respectively. The grain yield in puddling with tractor-mounted rotavator and power tiller rotary puddler (3429 and 3401 kg.ha-1, respectively) were significantly (P<0.01) higher than those of power tiller conventional puddler and power tiller cono-puddler (3346 and 3332 kg.ha-1, respectively). The grain yield increased from 3322 to 3408 kg.ha-1 with the increasing of puddling times from once to fourth, however there were no significant differences between twice, thrice and fourth puddling. In total, results of this research revealed that twice puddling with power tiller rotary puddler or tractor-mounted rotavator can be considered as a proper treatment for puddling operation in silty clay soils similar to experimental site.      

کلیدواژه‌ها [English]

  • Paddy field
  • Puddler
  • Puddling index
  • Weeding efficiency