تأثیر کم آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ذرت علوفه‌ای (Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704 در منطقه رشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 دانش آموخته گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

4 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

چکیده

به منظور بررسی اثر کم­آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ذرت علوفه‌ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 88-1387 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح آبیاری (50 و 75 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک) و سه سطح کود نیتروژن (صفر، 100 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) بودند. نتایج نشان داد که آبیاری به غیر از عملکرد پروتئین، تاثیر معنی­داری بر هیچ­یک از صفات مورد مطالعه نداشت. در مقابل، اثر نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه، به غیر از عملکرد فیبر معنی­دار بود. برهم­کنش آبیاری×نیتروژن نیز اثر آماری معنی­داری بر هیچ­یک از صفات اندازه­گیری شده نداشت. نتایج حاصل از مقایسه میانگین سطوح آبیاری برای عملکرد پروتئین نشان داد که آبیاری کامل (تخلیه 50 درصد رطوبت قابل دسترس خاک) عملکرد پروتئین بیشتری نسبت به تخلیه 75 درصد رطوبت قابل دسترس خاک داشت. مقایسه سطوح نیتروژن نیز نشان داد که کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن تفاوت معنی­داری نسبت به 100 کیلوگرم نیتروژن از نظر بیشتر صفات مورد مطالعه داشت، اما تفاوت آنها بر عملکرد علوفه تر و خشک از نظر آماری معنی‌دار نبود. برهم­کنش آبیاری×نیتروژن عملکرد ماده خشک را تحت تأثیر قرار داد، ولی معنی­دار نشد، به طوری که عملکرد ماده خشک در تیمار 200 کیلوگرم نیتروژن به همراه آبیاری 50 درصد تخلیه رطوبت دارای بیشترین مقدار (22/1014 گرم بر متر مربع) و در تیمار صفر کیلوگرم نیتروژن به همراه آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبت به کمترین مقدار خود (3/723 گرم در مترمربع) رسید. نتایج این پژوهش نشان داد که برای تولید عملکرد کمی علوفه، تیمار 75 درصد تخلیه رطوبت خاک به همراه 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار گزینه مناسبی است، اما برای عملکرد پروتئین، تیمار 50 درصد تخلیه رطوبت خاک به همراه 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مورد نیاز است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of deficit irrigation and nitrogen fertilizer on quantitative and qualitative yield of forage corn (Zea mays L.) c. v. SC. 704 in Rasht region

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan Bigloyee 1
  • Gholamreza Mohsenabadi 2
  • Soroush Ghaderi 3
  • Babak Rabiei 4
1 Assist. Prof., Dept. of Water Engineering, University of Guilan
2 Assist. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
3 M.Sc. Student, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
4 Assoc. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
چکیده [English]

A field study was performed at the research farm of the Faculty of Agricultural Sciences science at the University of Guilan, Rasht during the season growth in 2009 for investigating the effects of deficit irrigation and nitrogen fertilizer on quantitative and qualitative yield of forage corn. SC704. The experimental design was conducted as randomized complete blocks with factorial arrangement in three replications. The experimental treatments consisted of  two factors, irrigation in two levels (50% and 75% available water depletion from soil) and nitrogen rates in three levels (0, 100 and 200 kg.ha-1). The obtained results depicted the fact that the irrigation had no significant effects on the traits of the case study excluding the protein yield. On the other hand, the nitrogen had significant effects on all traits of the case study excluding the fiber yield.  No significant statistical effects were observed on the interaction of irrigation × nitrogen on the traits measured.  The results obtained by the comparison of the average of different levels of irrigation on the application of protein showed that the complete irrigation, the treatment of 50% available water, had a better protein yield in comparison with 75%  available water. Comparing of the levels of nitrogen also depicted that the application of 200 Kg.ha-1 had significant effects on the most traits of the case study in comparison with the application of 100 Kg.ha-1 but their difference was not statistically significant on the application of dry mater yield(DMY) and wet mater yield (WMY). The interaction of irrigation per nitrogen effected on the DMY, but it was not significant so that the highest amount of DMY (1014.2 gr.m-2) and the lowest amount (723.3 gr.m-2) were obtained at 200 kg.ha-1 N with full irrigation and without fertilizer and 75% available water depletion, respectively. The obtained results from this research indicated that the treatment of 75% available water together with 100 Kg.ha-1 N is the suitable for quantitative forage yield, but the treatment of 50% available water together with 200 Kg.ha-1 N is needed for the protein yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deficit irrigation
  • Forage corn
  • Nitrogen
  • Qualitative yield
  • Quantitative yield