بیماری لکه‌قهوه‌ای برنج و شناسایی قارچ‌های ایجاد کننده آن در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه گیاه پزشکی دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزِی و منابع طبیعِی گرگان

2 گروه گیاه پزشکی دانشکده مهندسی علوم و کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج

چکیده

      بیماری لکه ‌قهوه‌ای، یکی از بیماری­های بذرزاد برنج است که در کلیه مراحل رشد گیاه از خزانه تا مزرعه، روی گیاه دیده می‌شود و خساراتی را از جنبه کیفی و کمی به محصول وارد می­کند. هر چند این بیماری در بیشتر نقاط کشور که در آنها برنج کشت می‌شود وجود دارد، ولی اطلاعات دقیقی از پراکندگی بیماری، تنوع گونه‌ها و همچنین میزان خسارت­های وارده در استان گلستان موجود نیست. از این­رو، مطالعاتی در زمینه شناسایی بیماری و گونه‌های قارچ‌های عامل این بیماری در این استان به عمل آمد. برای این منظور، ابتدا از 83 مزرعه برنج در استان نمونه‌برداری شد. نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شده جهت جداسازی قارچ عامل بیماری پس از ضدعفونی سطحی روی محیط PDA قرار داده شدند و بدین ترتیب 101 جدایه به دست آمد. بررسی صفات مورفولوژیکی کنیدی و کنیدیوفر، فرآیند تشکیل کنیدی و نحوه جوانه‌زنی آنها نشان داد که قارچ‌های عامل بیماری متعلق به جنس Bipolaris هسـتند و دو گونه Bipolarisoryzae و Bipolarisspicifera شناسایی شد. گونه B.oryzae 25 درصد و گونه B. spicifera 75 درصد از کل جدایه‌ها را شامل شد. آزمایش بیماریزایی روی نشاهای برنج ارقام دمسیاه، آمل، طارم ندا، طارم عسگری و سنگ طارم انجام گرفت که نشان داد این قارچ­ها روی برنج، بیماریزا بوده و موجب بروز علائم مشخص بیماری لکه قهوه­ای برنج می­شوند. جدایه­ها همچنین قادر به آلوده کردن گندم، جو و علف­های هرز سوروف (Echinocloa crus-gali (L.) P.Beauv) و فالاریس (Phalaris minor L.) نیز بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Rice brown spot disease and indentification of the causal agent fungi in golestan province

نویسندگان [English]

  • Seyyed Javad Sanei 1
  • Seyyed Esmael Razavi 1
  • Seyyed Mohammad Okhovvat 2
1 Dept. of Plant Protection, College of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Department of Plant Protection, College of Sciences and Agricultural Engineering, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

The brown spot disease is one of the seed-borne diseases of rice, which is found in all stages of its growth from nursery to farm. It causes qualitative and quantitative damage on rice. Although the disease can be found in all parts of the country where rice is cultivated, there is no precise information about its dispersal and causal agents, the varieties of its species, and the amount of its damage  in Golestan Province. Therefore, this study was carried out to identify the genus and species of the rice brown spot agent in the province. At first, samples were collected from 83 paddy fields in Golestan Province. To isolate the fungus from disease tissues, the collected samples were cultured on PDA, so 101 isolates were isolated and cultured for sporulation on PDA medium. Surveying of conidium and conidiophore morphology, the process of conidium formation and the pattern of its germination indicated that the present isolates belonged to Bipolaris which two species of it were identified, Bipolaris oryzae and Bipolaris spicifera. The total isolates contained 25%  of B. oryzae and75%  of B. spicifera. Pathogenicity test of isolates in these two species was applied on seedling of Domsiah, Amol, Tarom Neda, Tarom Asgari and Sang Tarom in greenhouse, which revealed the pathogenicity of the species and their ability to cause brown spot on rice. Isolates were able to infect wheat, barley and weeds of Echinochloa crus-gali and Phalaris minor L.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bipolaris
  • Brown spot
  • Golestan Province
  • rice

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار