ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد گروه اصلاح نباتات دانشگاه کالیفرنیا آمریکا

چکیده

به منظور تعیین برخی شاخص‌های پایداری مرتبط با عملکرد دانه گندم در شرایط تنش شوری، 41 ژنوتیپ گندم نان در دو شرایط نرمال و تنش شوری در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در استان یزد مورد ارزیابی قرار گرفتند. شوری آب آبیاری در شرایط نرمال و تنش شوری به ترتیب 2 و 10 دسی‌زیمنس بر متر بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از اختلاف معنی‌دار بین عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ­ها در شرایط نرمال و تنش شوری بود. در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، ژنوتیپ‌های روشن و بومی یزد به ترتیب با متوسط عملکرد دانه 3791.25 و 3764.47 کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد دانه را در دو شرایط نرمال و تنش دارا بودند. برآورد ضریب همبستگی بین شاخص‌ها و میانگین عملکرد ژنوتیپ­ها در دو شرایط آزمایشی نشان داد که مناسب‌ترین شاخص‌ها برای گزینش ژنوتیپ‌های متحمل به تنش شوری، شاخص­های میانگین حسابی و هندسی بهره­وری و شاخص تحمل به تنش می‌باشند. نمودار سه بعدی ژنوتیپ­ها بر مبنای مقادیر این شاخص‌ها و عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش شوری نیز نشان داد که ژنوتیپ‌های روشن و بومی یزد از عملکرد دانه بالایی در هر دو شرایط نرمال و تنش شوری برخوردار بودند و به عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ­ها نسبت به تنش شوری انتخاب شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating salt tolerance of bread wheat genotypes using stress tolerance indices

نویسندگان [English]

  • Amir Gholizadeh 1
  • Hamid Dehghani 2
  • Jan Dvorak 3
1 M. Sc. Student, Dept. of Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
2 Assoc. Prof., Dept. of Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
3 Prof., Dept. of Plant Breeding, University of California
چکیده [English]

To determine some of stability parameters related to grain yield in salinity condition, 41 bread wheat genotypes were evaluated under two non-stress and stress conditions in research field of the National Salinity Research Center (NSRC) in Yazd province. The salinity of irrigation water was 2 and 10 ds.m-1 for normal and salt conditions, respectively. Result of analysis of variance showed significant differences between genotypes for grain yield and yield components in both normal and salt stress conditions. Roshan and Yazd local varieties with the average grain yield of 3791.25 and 3764.47 kg.ha-1 respectively, had the highest grain yield in normal and salt stress conditions. Evaluating the correlation coefficients between indices and average grain yield in both experimental conditions showed that the three indices of mean productivity, geometric mean productivity and stress tolerance index were the best criteria for the selection of tolerant genotypes to salinity stress. Also, the three-dimensional diagrams derived from each index and grain yield in normal and salt stress conditions confirmed that the Roshan and Yazd local varieties had the highest grain yield in normal and salinity conditions and were the most tolerant genotypes to salinity stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bread wheat
  • Grain yield
  • Salt stress
  • Tolerance indices

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار