تجزیه ارتباط نشانگرهای مولکولی پیوسته با QTLهای بزرگ اثر Saltol و SKC1 و صفات مرتبط با تحمل به شوری در ارقام برنج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 استادیار گروه تولیدات گیاهی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس

3 دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

چکیده

در راستای بهبود ژنتیکی ارقام برنج نسبت به تنش شوری، حاصل پژوهش­های متعدد مکان­یابی QTL، شناسایی QTLهای بزرگ­اثر Saltol و SKC1 روی کروموزوم 1 برنج بوده است که کنترل کننده برخی صفات مهم مرتبط با تنش شوری می­باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی این QTLها و تعیین کارایی نشانگرهای پیوسته با آنها در ارقام بومی و اصلاح شده ایرانی اجرا شد. برای این منظور، ارزیابی فنوتیپی در مرحله گیاهچه­ای به صورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور رقم (45 ژنوتیپ) و شوری (در سه سطح شاهد، 6 و 12 دسی­زیمنس بر متر کلرید سدیم) در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام اهلمی طارم، بینام، پوکالی، حسن سرایی آتش‌گاه، دم زرد، شاه پسند مازندران، طارم محلی، غریب، قصرالدشتی، موسی طارم در شرایط 12 دسی­زیمنس بر متر در گروه متحمل قرار گرفتند. از سوی دیگر، تمامی ارقام از لحاظ 23 نشانگر ریزماهواره که در برنامه­های مکان­یابی دقیق به عنوان نشانگرهای پیوسته با QTLهای بزرگ­اثر Saltol و SKC1 شناسایی شده بودند، تعیین ژنوتیپ شدند. نتایج نشان داد که گروه­بندی ارقام از لحاظ صفات فنوتیپی مطابقت بالایی با
گروه­بندی ارقام از لحاظ ژنوتیپی ندارد، اما نتایج تجزیه ارتباط بیانگر این حقیقت بود که در ارقام بومی و اصلاح شده ایرانی، در این ناحیه از کروموزوم، نشانگرهای مولکولی آگاهی­بخش و معنی­داری مانند RM10136، RM10655 و RM3412 وجود دارند که مدل رگرسیونی آنها قادر است بخش قابل توجهی از تغییرات فنوتیپی صفات مرتبط با تحمل به تنش شوری را توجیه نماید. نتایج پژوهش حاضر با تأیید نتایج در شرایط مزرعه­ای می­تواند مستقیماً در برنامه­های به­نژادی مانند انتخاب به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Association analysis of closely linked markers to major QTLs Saltol and SKC1 and salt tolerance-related traits in rice varieties

نویسندگان [English]

  • Atefeh Sabouri 1
  • Hossein Sabouri 2
  • Ahmad Reza Dadras 3
1 Assist. Prof., Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
2 Assist. Prof., Dept. of Plant Production, College of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University
3 Ph. D. Student, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, University of Guilan
چکیده [English]

So far to genetic improvement of rice varieties to salinity stress, considerable researches has been performed related to QTL mapping with identifying of major QTLs of Saltol and SKC1 on chromosome 1 as a result. These QTLs are involved in control of some important traits related to salinity stress. The present study was conducted to evaluate and validate of closely linked markers of the QTLs in landrace and improved varieties. With above aims phenotyping carried out as factorial experiment in randomized complete block design with two factor variety (45 genotypes) and salinity (three levels control, 6 and 12 dS.m-2 NaCl). Ahlami Tarom, Binam, Pokalli, Has. Atashgah, Dom Zard, Shahpasand Mazandaran, Tarom Mahali, Gharib, Ghasroldashti, Mousa Tarom were assigned to tolerant group under 12 dS.m-2 condition. The varieties were genotyped for 23 microsatellite markers that were introduced out of fine mapping programs as closely linked markers to major QTLs of Saltol and SKC1. The results revealed although varieties clustering in term of phenotypic traits were not very conformity with genotypic clustering, the association analysis results was conveys this fact that on the chromosome 1 in the landrace and improved Iranian varieties there are some informative and significant markers including RM10136, RM10655 and RM3412 with regression model explaining considerable percent of phenotyping salt tolerance related traits. The results of present study can be used in breeding programs such as marker assisted selection directly if the results are confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Microsatellite marker
  • Marker assisted selection
  • Salt stress