مقایسه آماری مقیاس‌های اندازه‌گیری شدت بیماری لکه خرمایی گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

2 کارشناس گیاه‌پزشکی، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

10.22124/cr.2023.24577.1770

چکیده

مقیاس ساری و پرسکات (A) یکی از معروف‌ترین مقیاس‌های اندازه‌گیری بیماری‌های برگی غلات دانه‌ریز است که به صورت نمره‌های صفر تا 9 بیان می‌شود. مقیاس دورقمی (AB)، از تلفیق این مقیاس و شدت بیماری روی برگ‌های بالایی بوته (B) به وجود آمده است. مقیاس‌های A و AB جزو مقیاس‌های رتبه‌ای (متغیرهای گسسته) محسوب می‌شوند که داده‌های حاصل از آنها را نمی‌توان با روش‌های آماری پارامتری آنالیز نمود. در صورت تبدیل مناسب آنها به شاخص شدت بیماری بر حسب درصد (PDI)، متغیر پیوسته‌ای به وجود می‌آید که با روش‌های پارامتری قابل آنالیز خواهد بود. در این تحقیق، شدت بیماری لکه خرمایی گندم (ناشی از Drechslera tritici-repentis) در یک طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 10 تیمار (ارقام گندم) و سه تکرار، به صورت این چهار متغیر اندازه‌گیری شد. نتایج آنالیز واریانس، تنها در مورد B و PDI، اختلاف معنی‌داری (P<0.05) را بین تیمارها نشان داد، در حالی که بر اساس A و AB اختلاف غیرمعنی‌دار بود. بررسی روابط بین این چهار متغیر از طریق ضرایب همبستگی و آنالیز رگرسیون خطی، ارتباط قوی بین A با AB و B با PDI را آشکار نمود. نتیجه گیری این تحقیق این است که در اندازه‌گیری شدت بیماری‌های برگی گندم، پس از تعیین شدت بیماری بر اساس مقیاس A یا AB، قبل از تحلیل‌های آماری، بایستی داده‌ها به متغیر PDI تبدیل شده، سپس مورد آنالیز واریانس یا رگرسیون قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Statistical comparison of scales for measuring the severity of wheat tan spot disease

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Aghajani 1
  • Mahdi Aghajani 2
1 Plant Protection Research Department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Gorgan, Iran
2 B.S. of Plant Protection, Agricultural and Natural Resources Sciences University, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Sarri & Prescott (1975) scale (A) is one of the most popular scales for measuring foliar diseases of small-grain cereals, which is expressed as 0-9. Double digit scale (AB) is made from incorporating A and disease severity on top leaves (B). Scales A and AB are of ordinal rating scales and their recorded data (descrete variables) are not analysable by parametric statistical methods. If they transformed suitably to disease severity index (or percent of disease index = PDI), a continous variable which cab be analyzed by parametric methods. In this study, severity of wheat tan spot (caused by Drechslera tritici-repentis) was measured as these four variables, in a randomized block design with 10 treatments (cultivars) and 3 replicates. Results of ANOVA revealed significatly difference (P<0.05) between treatments, pnly based on B and PDI, whereas the difference was nonsignificant based on A and AB. Study of these variables relations via correlation coefficient and linear regression revealed a strong relationships between A with AB, and B with PDI. It is concluded that after the evaluation of disease severity based on scale A or AB, and before statistical analyses, data should be transformed to PDI, then ANOVA or analysis of regression can be performed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • small-grain cereals
  • foliar diseases
  • disease severity index
  • data transformation
  • normal distribution
تحقیقات غلات

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 15 شهریور 1402

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار